Radyo ve Televizyon

Televizyon Spikerliği

Televizyon spikeri dendiğinde akla ilk gelen dış görünüştür. Pek çok kimseye “Bir televizyon spikeri sizce nasıl olmalıdır?” diye sorulsa, alınacak cevap aşağı yukarı aynıdır. Çoğunluk, spikerlik mesleğini yapanın erkekse yakışıklı, bayansa güzel olması gerektiğini söyleyecektir.
Bütün bu istedikleri seyirciye en doğal hakkıymış gibi gelir. Aslında hakkıdır da… Ancak, bir televizyon spikerinde çok gerekli olan başka özellikler de aranmalıdır. Ve bu özelliklerin tümünü kendinde toplayabilecek kişiler de çok ender çıkar.
Onun için, örneğin en başta akla (seyircinin aklına) gelen özellik olan güzellik faktörüne fazla sahip olmayan bir kişi de çok başarılı bir televizyon spikeri olabilir. Bunun yorumunu yapmaya çalışmadan önce, bir spikerde bulunması gereken en önemli özellikleri bir spiker gözü ile inceleyelim.
İlk önce şunu söyleyelim ki seyircinin güzel, yakışıklı deyimleri ile tanımladığı “düzgün görünüş”, bizim dilimizde “düzgün görüntü” diye adlandırılır. Bizde önemli olan kişinin “sokaktaki görünüşü” değil, “ekrandaki görüntüsü” dür. Herhangi bir kişi çok yakışıklı, çok güzel olabilir. Ama bu durum, onun görüntüsünün de mutlaka düzgün olacağı anlamına gelmez. Halbuki herkes bir spikerin ekrandaki görüntüsünü görür. Kimi zaman çok güzel bir kişinin iyi görüntü vermemesini, buna karşılık çok güzel olmayan bir kişinin de iyi görüntü vermesini, fotojenik olup olmamak durumuna benzetebiliriz.
Aslında, rahatsız edici bir görüntüsü olmamak koşulu ile bir spikerin başarılı olmasında “çok iyi görüntüye sahip olmak” tan çok daha önemli faktörler vardır. Ayrıca çeşitli program tipleri için, çeşitli spiker tipleri gereklidir. Pek çok programda, “düzgün görüntü” yerini “inandırıcı bir tip” görüntüsüne bırakır. Bu son tipin ise düzgün olması koşulu yoktur. Özellikle İngiliz ve ABD televizyonlarında yer bulan bir görüşe göre de düzgün olmasa bile ciddi görünüşlü tipler bazı programlarda çok inandırıcı olmaktaymış.
Bir televizyon spikerinin başarılı olabilmesi için bir sinema aktör veya aktrisine benzemesine gerek yoktur. Sinemada çok değişik karakter tipleri vardır. Oysa bir televizyon anonsör veya spikeri için az da olsa yine de belli kalıplar vardır. Televizyondaki tüm anonsör ve spikerler bu kalıplara uymak durumundadırlar. Bu kalıplar asla televizyon yöneticileri tarafından gereksiz olarak konulmuş değildir. Bunlar, uzun denemeler sonucu tüm Batı Dünyası Televizyonlarında bu iş için uygunluğu saptanmış kalıplardır. Bir televizyon spikeri, samimi aynı zamanda kibar, sempatik ama ölçülü, efendi görüntülü olmalıdır. Kuşkusuz içe dönük bir kişilik bir televizyon spikeri için uygun değildir. Tam tersine dışa dönük, renkli ama asla iddialı olmayan bir kişiliği olması avantajlıdır. Aslında iddialı bir tip hiçbir zaman hoş görülmez. O halde bir televizyon spikeri için, hiçbir yönü ile kutuplaşmamış, dengeli bir kişilik görüntüsü en uygunudur. Ayrıca belirgin bir fiziki eksikliği de olmamalıdır.
Spiker, sözlük anlamı ile konuşmacı demektir. Genellikle herhangi bir dilde spikerlik yapanlar o dili en iyi konuşan kişilerdir. Herhangi bir kimse konuştuğu dili en güzel şekliyle radyo- televizyon spikerlerinden duymalıdır.
Zira konuşmacının (spikerin) görevi her şeyden önce kendi dilini hatasız ve güzel konuşmak, bu konuda halka öncülük etmektir.
Konuşması hatasız ve güzel olmayan bir kişi hiçbir zaman spiker olamaz.
Konuşmanın hatasız olabilmesi için, ilk önce konuşulan dili eksiksiz bilmek mutlaka gereklidir.
İkinci olarak da güzel konuşabilmek için, ses, ağız ve kulak yeteneği bulunmalıdır.
Spikerlik mesleğinin en önemli özelliği diksiyonun hatasız olmasıdır. Fakat bunun yanı sıra mutlaka belli bir kültür düzeyinin üstünde olmalıdır. Televizyon spikeri inandırıcı olabilmek için okuduğu metni çok iyi değerlendirmek zorundadır. Televizyonda metin değerlendirmek çok önem taşır. Spiker okuduğu metni görünüşü ile de değerlendirmelidir. Sesinin tonu ile görünüşü uyum halinde olmayan bir kimse asla inandırıcı olamaz. Bütün bunları yapabilmek için de düzgün konuşmak, metni çok iyi anlayıp ona egemen olabilmek gereklidir.

45 Yorum

Bir yorum da siz yazabilirsiniz...

Cevabı iptal et

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.